Bemiddeling in de bouwsector in opmars
85% van de conflicten opgelost binnen 90 dagen.
Conflicten in de bouwsector worden steeds vaker met succes via bemiddeling opgelost. In 85% van de gevallen is het geschil binnen 90 dagen afgerond, en vier op de vijf bemiddelingen leiden tot een volledig akkoord. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van de Federale Bemiddelingscommissie (FBC), die voor 2024 een duidelijke toename tonen van het aantal bemiddelingen, met steeds meer bemiddelaars die meerdere bouwzaken per jaar behandelen. “Bemiddeling is een snel, kostenefficiënt en effectief alternatief voor een gerechtelijke procedure”, zegt Bart Plevoets, bureaulid van de FBC en voorzitter van de Bijzondere Commissie Bouw.
In 2024 behandelde maar liefst 44% van de erkende bemiddelaars actief in de bouwsector minstens één dossier in de sector. De nieuwe cijfers laten ook duidelijk een stijgende trend zien: in 2022 bemiddelde 57% van de bemiddelaars tussen 1 en 5 keer in de bouwsector, in 2024 was dat al 78%. Ook het aantal bemiddelaars dat 6 tot 15 bouwgeschillen behandelde, is toegenomen van 10% in 2022 naar 17% in 2024.
Hoge slaagkans: 4 op de 5 bemiddelingen leiden tot volledig akkoord
Bemiddeling blijkt bijzonder succesvol in de bouwsector: 35% van de bemiddelaars behaalde voor meer dan 80% van hun bemiddelingszaken een akkoord, en nog eens 35% in 60 tot 80% van de gevallen. In vier op de vijf gevallen gaat het zelfs om een volledig akkoord. Daarnaast zorgt bemiddeling er in 86% van de situaties voor dat de communicatie tussen de betrokken partijen verbetert. Dat bevestigt dat bemiddeling een constructieve manier is om bouwgeschillen op te lossen zonder de relaties tussen partijen verder onder druk te zetten.
Wat zijn de grootste conflictbronnen in de bouwsector?
Conflicten in de bouwsector ontstaan in verschillende fases van het bouwproces. Meestal gaat het om geschillen met aannemers of onderaannemers (74%), bouwfouten (73%) en discussies over afrekeningen en facturatie (61%). Conflicten bij woning-, appartements- en kantorenbouw (44%), problemen rond uitvoeringstermijnen (44%), spanningen met de bouwheer (42%) en geschillen over mede-eigendom (40%) resulteren eveneens in bemiddelingsdossiers.
De onderliggende oorzaken van deze conflicten variëren, maar de meest voorkomende zijn kwaliteitsproblemen (58%), vertragingen en late opleveringen (54%), budgetoverschrijdingen (40%) en betalingsgeschillen (40%). Ook een gebrekkige coördinatie tussen aannemers en onderaannemers, vooral wat betreft verantwoordelijkheden, leidt in 25% van de gevallen tot geschillen.
Snelle oplossing zonder gerechtelijke procedure
Bemiddeling is niet alleen effectief, maar ook snel. De bemiddeling zelf duurt in 9 op de 10 gevallen minder dan 30 uur, en 55% van de geschillen wordt zelfs opgelost in minder dan 15 uur. Daarnaast bedraagt de doorlooptijd van een bemiddelingstraject voor 85% van de dossiers minder dan drie maanden, ruim een derde wordt zelfs binnen de maand afgerond. Ter vergelijking: een gerechtelijke procedure in bouwgeschillen kan jaren aanslepen en brengt vaak aanzienlijke kosten met zich mee.
Grote en kleine geschillen worden bemiddeld
Hoewel drie op de vier bemiddelingszaken in de bouwsector gaan over bedragen tot 250.000 euro, blijkt uit de cijfers dat bemiddeling ook bij grote projecten wordt ingezet. In 21% van de gevallen ging het om geschillen met een waarde van meer dan 250.000 euro, en in 6% zelfs om bedragen boven 1 miljoen euro. Bemiddeling wordt breed toegepast: bij conflicten tussen burgers, tussen burgers en bedrijven en tussen bedrijven zelf.
Waardering door rechtbanken en sector
De meerderheid van de erkende bemiddelaars in de bouwsector wordt aangesteld via rechtbanken en hoven (65%) of via mond-tot-mondreclame (64%). Dit benadrukt de groeiende waardering van bemiddeling als een volwaardig alternatief voor gerechtelijke procedures.
“De cijfers uit de Bemiddelingsbarometer 2025 tonen aan dat bemiddeling steeds vaker wordt ingezet in de bouwsector en met succes”, besluit Bart Plevoets. “Een erkende bemiddelaar zoekt naar een manier om op een vertrouwelijke basis tot een oplossing te komen en neemt daarbij geen standpunt in. Hij faciliteert een open gesprek zodat de partijen zelf tot een akkoord kunnen komen. Door deze aanpak blijven relaties zoveel mogelijk behouden, wat een groot voordeel is ten opzichte van een gerechtelijke procedure. Bovendien biedt een door de Federale Bemiddelingscommissie erkende bemiddelaar rechtszekerheid en een gestructureerd traject, met de mogelijkheid tot homologatie door een rechter, waardoor het akkoord juridisch bindend kan worden.”
