Bevoegd minister Clarinval reageert op klachten en bedenkingen van jonge architecten
Eind vorig jaar lanceerden de organisaties Belgian Architects United (BAU) en Dear Architects een oproep waarin ze ijverden voor een betere architectuursector. Hun oproep werd ook door verschillende architecten(kantoren) en professoren ondertekend. In hun oproep ‘Voor een betere architectuursector’ hekelden ze onder meer de lage erelonen en de slechte voorwaarden rond architectuurwedstrijden en overheidsopdrachten.
Ze pleiten ook voor een hervormde Orde van Architecten. In de Commissie voor Economie, Consumentenbescherming en Digitale Agenda van 28 februari vroeg federaal parlementslid Katrien Houtmeyers bevoegd minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO’s David Clarinval om een stand van zaken.
Wat de architectuurwedstrijden betreft, is recent een wijziging in de wet overheidsopdrachten in werking getreden die ook voor architecten een verbetering betekent. Toch is er nog steeds sprake van een 'race tot he bottom' omdat erelonen als een groot percentage (tot wel 40%) van de gunningscriteria meetellen. Vandaag zou het de gewoonte zijn om in te schrijven aan een laag ereloon om de wedstrijd te kunnen binnenhalen. Daarnaast werken veel architectenbureaus op basis van het zelfstandige statuut (freelancers). Volgens de jonge architecten komt dit in de buurt van schijnzelfstandigheid. Hoewel de Orde van Architecten een minimumloon kent voor stagiairs, klagen de initiatiefnemers de lage erelonen aan.
Federaal parlementslid Katrien Houtmeyers vroeg minister Clarinval of hij reeds in overleg trad met de jonge stagiair-architecten en wat daaruit is voortgekomen. Minister Clarinval liet daarop weten dat er al overlegmomenten hebben plaatsgevonden tussen de Orde en de vertegenwoordigers van de jonge architecten en dat zijn kabinet bij die gesprekken aanwezig was. “Er werd afgesproken dat de Orde een studie zal lanceren om het inkomen van de architecten in kaart te brengen. Indien mij voorstellen worden voorgelegd aangaande de verdere optimalisering van de werking van de Orde, zal ik die uiteraard met de nodige aandacht bekijken.”
Bij KB vastgelegde minimumvergoeding?
Op de vraag over de lage stagevergoedingen, antwoordde minister Clarinval dat er overwogen zou kunnen worden om de minimumvergoeding bij koninklijk besluit vast te leggen. “De stagiair moet correct worden vergoed, maar uiteraard dient er rekening mee te worden gehouden dat de stagemeester ook tijd moet investeren in de opleiding van de stagiair.”
Geactualiseerd charter toegang van kmo’s tot overheidsopdrachten
Wat betreft de gunningcriteria verwees de minister naar het recent geactualiseerde charter over de toegang van kmo’s tot de overheidsopdrachten. Dit charter bevat een reeks principes en goede praktijken die openbare aanbesteders moeten volgen om een betere toegang van kmo’s tot overheidsopdrachten te verzekeren. In het charter wordt gepreciseerd dat bij de beoordeling van het prijscriterium de aanbesteder steeds oog moet hebben voor abnormaal lage prijzen. De aanbesteder wordt ook aangeraden om de rol van het ereloon in de gunningscriteria te beperken, bijvoorbeeld via een specifiek gunningscriterium met een beperkt vast gewicht of door er op voorhand reeds een vaste kostprijscomponent van te maken.
Administratieve Commissie ter regeling van de arbeidsrelatie
Over het feit dat stagiair-architecten vaak werken onder een zelfstandig statuut, zei de minister: “Wat de arbeidsrelatie betreft, zijn de gemeenrechtelijke regels van toepassing. Wanneer partijen twijfels hebben over hun statuut, kunnen zij zich richten tot de Administratieve Commissie ter regeling van de arbeidsrelatie. Die commissie zal dan aan de hand van de algemene criteria uit de arbeidsrelatiewet oordelen over de arbeidsrelatie. Die algemene criteria zijn: de wil van de partijen, de vrijheid van organisatie van de werktijd, de vrijheid van organisatie van het werk en de mogelijkheid een hiërarchische controle uit te oefenen.”
