Wonderkind van het design
De Belgische ontwerper Charles Kaisin werkte samen met het bureau van Jean Nouvel en het Royal College of Art. Hij heeft verschillende voorliefdes en concentreert zijn werk vooral op deze 3 gebieden: scenografie, objectontwerp en artistieke installatie.
De meeste van zijn werken, zoals de K-Bench, de Hairy Chair en de Newspaper Extendable Bench, zijn doordrongen van de concepten van uitbreiding en recycling. Hij experimenteert met allerlei materialen, zoals glas, keramiek, papier, leer, enz. om design in een breder veld te benaderen, dat reikt van chocoladepralines tot Delvaux-tassen.
Hij heeft samengewerkt met merken als Hermès, Rolls-Royce, Cartier en Pierre Marcolini, om er maar een paar te noemen, en voert talloze projecten uit over de hele wereld. Hij bedacht het concept van het surrealistische diner dat een internationale dimensie heeft gekregen in de wereld van luxe en kunst.
Hoe ben je je carrière begonnen?
Ik ben opgeleid als architect in Saint Luc. Ik heb architectuur altijd beschouwd als een opleiding, niet als een doel op zich. Architectuuropleiding katalyseert een creatieve visie en een meer wetenschappelijke en rationele geest heel goed.
Vervolgens heb ik design gestudeerd in Londen en Japan. Ik stel mij mijn scenografieën voor als ontwerper, met deze architecturale achtergrond, en ik blijf uiteraard erg gevoelig voor de prachtige architectuur die ik het geluk heb tegen te komen. Ik denk vooral aan de renovatie van de Beurs in Brussel, die ik zeer succesvol vind, of aan de toenemende aandacht voor de openbare ruimte, wat een hele goede zaak is.
Ik ben dol op hedendaagse kunst, terwijl ik ook een groot verdediger ben van het erfgoed. We kunnen een gebouw altijd verbeteren door het in de toekomst te projecteren. Ik ben ook erg gevoelig voor de Scandinavische en Japanse architectuurtraditie, die minimalisme en detailkracht combineert. Tenslotte ben ik geen voorstander van het in hokjes verdelen van disciplines : Olafur Eliasson is een hedendaagse kunstenaar die voor de stichtende familie van Lego het ‘Maison du Fjord’ creëerde, dat een architectonisch juweeltje is geworden.
Hoe ontwikkelen uw activiteiten zich?
We organiseren verschillende activiteiten naast elkaar. Ten eerste zijn er de surrealistische diners waarmee ik 13-14 jaar geleden ben begonnen. Vervolgens ontwerp ik producten en verschillende projecten voor verschillende uitgeverijen. Tenslotte zijn er de origami-installaties, waarmee we monumentale werken creëren voor een specifieke locatie.
Hoe worden de diners bereid?
Een van de eerste criteria voor Surrealistische diners is de locatie, die vanaf het begin zijn betekenis moet hebben. We hebben er al een paar gedaan in Tour & Taxis in Brussel, in de voormalige Citroëngarage, in een zwembad, in een kerk in Basel, in een veld, in een bos in Italië, in een wolkenkrabber in Brazilië, in een metrostation, in het Palazzo Vecchio in Florence (waar een symfonieorkest en daarna Katy Perry speelden voor 280 gasten), in Versailles, in het Centre Pompidou in Parijs, in een boekwinkel in Hong Kong... Elke keer is het zoeken naar de juiste locatie een ware strijd om de nodige vergunningen te krijgen, maar het is een van de essentiële onderdelen van de evenementen die we willen creëren.
Diners worden minstens 6 maanden van tevoren voorbereid. Ook de timing van voorbereiding en uitvoering is een essentieel onderdeel. Alles wordt getimed voor de uitvoering van de maaltijd. De scenografie is uiterst nauwkeurig. Tijd maakt ook deel uit van een bepaalde choreografie, evenals een pad aangepast aan de locatie. De kostuums zijn gekoppeld aan de scenografische sequenties. We werken met uitstekende dienstverleners, zoals Pierre Marcolini en Cédric Grolet, en meestal met sterrenchefs. De accessoires zijn door mij ontworpen en er is rekening gehouden met elk detail, tot en met de servetten.
Uiteindelijk lijkt het een beetje op het ensceneren van een opera. Het is een kortstondige creatie waarbij veel mensen betrokken zijn, veel synergieën, om emoties via de zintuigen op te wekken . Na ontvangst van hun uitnodiging, die meestal een object of creatie is die opvalt door zijn ontwerp, worden de gasten meegenomen naar een uniek en betoverend universum. Het is een uitnodiging om te reizen die onze zintuigen prikkelt, in een meeslepende ervaring. We oefenen, net als in het theater, om de belichting en synchronisatie te testen.
En hoe zit het met installaties?
In Japan wordt origami gebruikt om een wens van een persoon in vervulling te laten gaan. Hierbij gaat het om een zeer nauwkeurig ritueel. Er komt een heel precies ritueel bij kijken. Het wordt ook gebruikt voor kinderen om hen behendigheid en geometrie te leren. Al deze ideeën komen terug in mijn installaties.
Origami-constructies proberen dus een bepaalde plek te onthullen, al dan niet verbonden met historisch erfgoed. De galerijen van de koningin boden bijvoorbeeld een bijzonder prestigieuze omgeving voor dit soort van installaties. In combinatie met een geënsceneerd diner, met een tafel van 103 meter lang, waren de effecten absoluut verbluffend. Net als de architect analyseer ik de referentiële en situationele context evenals de geschiedenis van de locatie. Mijn doel is om gasten mee te nemen op een ruimtelijk en artistiek avontuur. Ik put uit literatuur, filosofie en een hele reeks andere disciplines als bronnen van ideeën die beetje bij beetje het uiteindelijke project vormen.
Origami’s zijn geïnstalleerd in het Palais de Tokyo in Parijs, bij BOZAR, in de kathedraal Saint-Michel, in het MUCEM in Marseille en het London Design Museum. Elke keer proberen we de locatie zo goed mogelijk te begrijpen en voeren we een nauwgezette verkenning uit om bepaalde verborgen details van de locatie aan het licht te brengen.
Hoe ontwikkelt u het ontwerp en de uitvoering van uw projecten?
We werken veel in 3D. Hierdoor kunnen we de relatie situeren tussen de ruimte en de vormen die we willen creëren, en met licht werken. We construeren eerst een organigram dat de verschillende ruimtelijke gegevens en de sterke punten van de geanalyseerde plaats bevatten. Vervolgens maken we montage- en demontageplannen. Voor de Ptintemps Haussmann-galerijen in Parijs hebben we bijvoorbeeld een koepel gemaakt van 12.000 origamivogels, die het idée overneemt van een lichtkoepel die op dezelfde plek heft bestaan en die na een brand verwoest werd.
Er staat dan een heel productieteam, dat soms samenwerkt met externe werkplaatsen, maar alles gebeurt in België. Sommige projecten kunnen ook participatief zijn en de bevolking erbij betrekken, maar doorgaans voeren we de installaties zelf uit.
Heb je voorkeuren voor bepaalde onderwerpen?
Werken aan materialen is essentieel. Uiteraard moeten ze brandwerend en gemakkelijk bruikbaar zijn. Materialen en vormen worden gekoppeld aan de context. Ik heb geen vooroordelen over materialen en ben van mening dat licht en kleuren ook materialen zijn.. Het is de plaats die het mineraal of de plant oplegt, of het ene materiaal in plaats van het andere.
Wie zijn je klanten en hoe ga je om met hun verzoeken?
De klanten die bij ons komen, hebben niet noodzakelijk een artistieke achtergrond. We proberen hun verzoeken te kanaliseren en te prioriteren, en deadlines te organiseren. Er is zowel een middelen- als een resultaatsverplichting. We slagen erin de creatieve vrijheid te behouden, in zoverre dat potentiële klanten al een duidelijk idee hebben van waar we aan werken. Dit stelt ons in staat om het criterium van de verbeelding zo ver mogelijk door te drijven, in een eigenheid waarvan ik altijd hoop dat ze respectvol en positief zal zijn.